Họng là một cơ quan đặc biệt của cơ thể. Đây là một trong những đường chính vào cơ thể nên họng luôn phải tiếp xúc với môi trường bên ngoài và làm việc như một tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể chống lại mầm bệnh. Do vậy, đây cũng là cơ quan hay bị viêm nhiễm nhiều nhất, viêm họng là bệnh hay gặp và phổ biến ở mọi lứa tuổi, mọi nơi, mọi mùa. Viêm họng xảy ra khi cổ họng hay vòm họng bị viêm.
Viêm họng là gì?
Viêm họng là tình trạng niêm mạc cổ họng bị sưng viêm do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Viêm họng là một phản ứng cục bộ đối với tổn thương tế bào mà nguyên nhân có thể là do yếu tố nhiễm trùng hay không nhiễm trùng. Viêm là một phần thiết yếu trong phản ứng tự bảo vệ của hệ miễn dịch của cơ thể đối với nhiễm trùng. Khi cổ họng tiếp xúc với các tác nhân gây hại, tế bào cổ họng bị tổn thương. Các mầm bệnh, chủ yếu là virus tấn công vào lớp lót tế bào dẫn đến việc sản sinh các chất trung gian gây viêm gọi là prostaglandins và kích hoạt các thụ thể cảm giác đau trong biểu mô và sâu hơn là trong mô liên kết dẫn đến bốn dấu hiệu sưng viêm, đặc biệt là với viêm họng nặng.
Triệu chứng và biểu hiện của viêm họng nặng
- Sưng: Biểu hiện đầu tiên của viêm họng là sưng tấy. Các chất trung gian gây viêm như prostaglandins làm mạch máu dãn ra và thấm qua các tế bào, gây hiện tượng sưng tấy ở các tế bào lân cận.
- Nóng, rát: Biểu hiện thứ hai của viêm họng là nóng rát. Khi bị viêm, máu được dẫn đến nhiều hơn ở các tế bào bị viêm làm nhiệt độ tăng cao, gây ra cảm giác nóng rát cổ họng.
- Đỏ: Biểu hiện thứ ba của viêm họng là đỏ. Khi bị viêm, mạch máu dãn nở và máu chảy đến nhiều hơn ở chỗ viêm làm các tế bào này có màu đỏ hơn bình thường.
- Đau: Biểu hiện thứ tư của viêm họng là cảm giác đau rát cổ họng. Các chất trung gian gây viêm như prostaglandins kích hoạt các thụ thể cảm giác đau, làm chúng trở nên nhạy cảm hơn bình thường và gây ra cảm giác đau rát cổ họng cực kì khó chịu cho người bệnh. Đây cũng là triệu chứng viêm họng khó chịu nhất thường gặp ở giai đoạn đầu của nhiễm trùng hô hấp trên.
Sưng-nóng-đỏ-đau là 4 triệu chứng rõ rệt khi viêm họng nặng
Mặc dù viêm họng là một phản ứng tự phản vệ của cơ thể và thường tự hết trong vòng 3-7 ngày, nhưng các triệu chứng viêm họng như sưng, nóng, đỏ gây ra những cơn đau và sự khó chịu ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Khi bị viêm họng nặng người bệnh cảm thấy rất khó chịu vì tình trạng sưng tấy, đỏ, nuốt đau
Chính vì thế, người bệnh thường tìm đến sự tư vấn của bác sĩ để mong làm giảm tình trạng đau rát cổ họng. Trong các trường hợp này, việc điều trị đau họng, làm giảm triệu chứng đau họng tại chỗ thường hiệu quả hơn các phác đồ điều trị với kháng sinh.
Ebell MH, et al. JAMA 2000;284:2912–8